Opis projektu
W dobie ogólnej dostępności do elektroniki, coraz częściej siedzącego trybu naszych dzieci i skutków pandemii szacuje się, iż ponad 50, a nawet 70% dzieci niestety nie widzi poprawnie. A oczy są naszym oknem na świat. To dzięki nim rozpoznajemy kształty, kolory, możemy podziwiać piękne krajobrazy ale też i pisać w zeszycie, czytać, uczyć się, realizować swoje pasje. Widzenie to nie tylko ostrość wzroku, to także praca mięśni oczu, widzenie obuoczne, ruchy oczu, nastawność oka i wiele innych.
Nasz projekt polega na przeprowadzeniu ortoptycznych badań przesiewowych u 200 dzieci w wieku 5-8 lat mieszkających w gminie Piaseczno.
Ortoptyści zajmują się badaniem i wykrywaniem zaburzeń widzenia obuocznego czyli współpracy obu oczu takich, jak: zezowanie (jawne i ukryte), niedowidzenie (leniwe oko), zaburzenia układu wergencyjno-akomodacyjnego (nieprawidłowe ruchy oczu i problemy z nastawnością oka). Praca ortoptysty to „prostowanie” widzenia. Określa on rodzaj zezowania i stopień niedowidzenia. Planuje i prowadzi ćwiczenia wzrokowe zarówno w gabinecie, jak i prowadzi rodziców w terapii domowej.
Nasz projekt składa się z dwóch etapów:
Pierwszy etap – ortoptyczne badanie przesiewowe (wstępne) trwa 15 minut i jest bezbolesne. Są to podstawowe badania, które dają obraz ogólnej kondycji wzrokowej dziecka. Badanie to ma na celu wykrycie nieprawidłowości związanych z ostrością wzroku (do dali i bliży), punkt bliski konwergencji (naturalny zbieżny ruch oczu przy przybliżaniu obiektu do nosa), test naprzemiennego zasłaniania Cover Test (wykrywamy obecność zeza ukrytego), ruchy oczu, widzenie stereoskopowe i amplitudę akomodacji. Te badania można wykonać w dowolnym miejscu. Szacunkowy koszt to ok. 40 zł za dziecko.
Drugi etap - dzieci, u których w trakcie badań przesiewowych zdiagnozowane zostaną jakiekolwiek nieprawidłowości zostaną zaproszone do gabinetu ortoptycznego w celu pogłębionej diagnostyki, która wymaga użycia specjalistycznego sprzętu. Pogłębiona diagnostyka daje konkretne i szczegółowe informacje na temat stanu oczu i jakości widzenia dziecka oraz wskazuje rodzaj niezbędnej terapii. Szacujemy, iż może być to około 150 dzieci.
Pełna diagnoza w drugim etapie obejmuje: badanie ostrości wzroku do dali i bliży, widzenie obuoczne (test Wortha), badanie ruchów oczu, badanie konwergencji i punktu bliskiego konwergencji (PBK), badanie zeza ukrytego metodą naprzemiennego zasłaniania oczu Cover Test, badanie kąta zeza ukrytego do bliży przy użyciu skrzydła Maddoxa, badanie widzenia barw testem Ishihary, przy większych widocznych zezach badanie kąta zeza za pomocą pryzmatycznego Cover testu, badanie testem odblasków rogówkowych (test Hirschberga), badanie widzenia obuocznego i kąta zeza za pomocą synoptoforu, badanie amplitudy i sprawności akomodacji przy podejrzeniu problemów z akomodacją, badanie AC/A przy zezach jawnych - badanie widzenia stereoskopowego przy użyciu testu Titmus i TNO. W zależności od problemu wykonuje się jeszcze dodatkowe potwierdzające badania np. badanie zezów porażennych przy użyciu ekranu Hessa, testu Parksa i testu Bielschowske’go.
Rezultatem badań jest pogłębiona diagnoza i zalecenia, które mają pomóc porawić jakość widzenia dziecka. Ortoptysta może zalecić ćwiczenia w gabinecie jak i prowadzić rodziców w terapii domowej.
Szacunkowy koszt badania to ok. 150 zł za dziecko. Koszt może być niższy jeśli pierwszy i drugi etap wykona się u tego samego specjalisty.
Uzasadnienie potrzeby realizacji projektu
Bardzo duży procent dzieci wykazuje różnego rodzaju problemy z widzeniem. Brak ruchu i zdalne nauczanie w trakcie pandemii spowodowały progres problemów wzrokowych. Niezwykle często różnego rodzaju trudności szkolne (i nie tylko) są wynikiem złego widzenia.
Dzieci nie widzące prawidłowo próbują nieświadomie poprawić sobie jakość widzenia, jednak o ile to się w niewielkim zakresie udaje, jest to kosztem komfortu dziecka. A co za tym idzie spadkiem motywacji, chęci dzieci do nauki i słabymi ocenami. Dziecko ma problemy w klasie (widzenie zeszyt-tablica), niechętnie odrabia prace domowe, czy angażuje się w zadania wymagające sprawności widzenia. Realizacja obowiązku szkolnego jest dla dziecka ogromną trudnością.
Diagnoza daje szansę na podjęcie terapii i zminimalizowanie lub nawet całkowitą eliminację problemów z widzeniem. Dlatego ogromnie ważne jest sprawdzenie jakości widzenia dzieci już od 5 roku życia. Wczesne wykrycie nieprawidłowości może sprawić, że podejście dzieci do nauki, zajęć w szkole czy poza szkołą będzie dużo lepsze. Dzieci będą chętniej podejmowały się nowych zadań, wyzwań, będą bez ograniczeń realizować swoje pasje stając się wartościowymi dorosłymi.